میهمانان ناخواسته کاخ سفید
اشرفغنی (رئیسجمهور افغانستان) و عبدالله عبدالله (رئیس شورای عالی مصالحه ملی) در شرایطی در واشنگتن بهسر میبرند که گویا مقامات کاخ سفید تمایل چندانی به انجام این سفر در مقطع زمانی فعلی نداشته و آن را به پس از ماه سپتامبر و خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان موکول کرده بودند. اما در نهایت و بهدنبال اصرارهای اشرفغنی و تعیین شرایطی از قبیل همراهی عبدالله عبدالله با وی، مشخص بودن موضوع سفر و مرتبط بودن آن فقط با مسائل پس از خروج و فرایند صلح، حاضر به پذیرش رئیسجمهور افغانستان شدهاند.
به نظر میرسد میان شرایط و برنامههای تعیین شده از سوی کاخ سفید برای این میهمانان و اهداف رئیسجمهور افغانستان از این سفر تفاوتهای اساسی وجود داشته باشد. اشرف غنی درپی این است در جریان این سفر روابط خود با رئیسجمهور جدید آمریکا را که از هنگام ارائه طرح صلح خلیلزاد و مخالفتش با آن، به تیرگی گراییده بود ترمیم کند. همزمان رفته است تا نسبت به تداوم کمکهای مالی و لجستیکی ایالات متحده به نیروهای امنیتی افغانستان اطمینان حاصل کند و از کاخ سفید برای تقابل با طالبان و یا دستکم برای اعمال فشار بر آنها برای پذیرش صلح و آتشبس فوری کمک و تعهدات جدیدی بگیرد.
آیا اشرف غنی از این سفر دست پر بازمیگردد؟
اگر چه هنوز نتایج سفر اشرف غنی به آمریکا مشخص نشده ولی شواهد و قرائن نشان میدهد نباید به دستاوردهای این سفر برای دولت کابل و شخص اشرف غنی چندان امیدوار بود؛ به طور قطع در تصمیم دولت بایدن برای خروج از افغانستان تغییری ایجاد نخواهد شد و بحث پشتیبانی هوایی از نیروهای امنیتی این کشور در برابر طالبان نیز با توجه به توافق دوحه و مخالفت اسلامآباد با استقرار پایگاههای آمریکا در خاک کشورش منتفی خواهد بود. در مورد تداوم پشتیبانی مالی هم این احتمال قوی وجود دارد که کاخ سفید این کمکها را به مسائلی همچون تشکیل دولت ائتلافی از سوی غنی مشروط کند. با اینهمه شاید این سفر از جهاتی بر افزایش فشارها به دولت بایدن برای حمایت از کابل در برابر طالبان تأثیرگذار باشد، چنانکه مک کانل (برجستهترین عضو جمهوریخواه سنا) در دیدار با غنی درزمینه ایجاد تأخیر در برنامه خروج نیروها از افغانستان با توجه به شرایط وخیم این کشور، ابراز امیدواری کرده است.
شاهرگ حیاتی طالبان؛ گمشده درخواستهای اشرفغنی
اشرفغنی درحالی بهدنبال کمکهای ویژه آمریکا رفته است که یکی از چالشیترین موضوعات خاورمیانه یعنی مواد مخدر و مبارزه با آن را حتی در دستور کارهایش هم نگذاشته است. تحقیقات و بررسیهای اخیر نشان میدهد گسترش کشت و قاچاق مواد مخدر نقش برجسته و بیبدیلی در تأمین مالی و قدرتیابی مجدد طالبان ایفا کرده است. بر این اساس اداره بازرسی ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارش اخیرش برای ارائه به سازمان ملل، روشن کرده طالبان در دو سال بیشتر از ۴۰۰میلیون دلار عایدی از این محل کسب کردهاند و این عایدی حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد هزینههای نظامی و جاری این گروه را تأمین کرده است. در همین گزارش بر این نکته تأکید شده که بخش عمدهای از جنگ در افغانستان بهطور مستقیم با تولید مواد مخدر ارتباط دارد. تراژدی سفر اشرف غنی به آمریکا در روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نیز در همین است که رئیس جمهور افغانستان باید برای تأمین و تجهیز نیروهایش به کاخ سفید و متحدانش درخواست و انابه کند، اما در سوی دیگر ماجرا طالبان به آسودگی، بدون هیچ دغدغهای و با بهرهگیری از کشت و قاچاق مواد مخدر، در تأمین منابع و هزینههای نظامی خودکفایی داشته باشند. در سایه بیتفاوتی و یا رویکردهای غلط کشورهای خارجی تصمیمگیرنده برای افغانستان، کشت و قاچاق مواد مخدر در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری یافته و بدین ترتیب این کشورها خود بهنوعی در تزریق این منابع مالی هنگفت به طالبان، اوضاع امنیتی آشفته کنونی و بهدنبال آن تضعیف دولت کابل نقشآفرینی داشتهاند.
نظر شما